Câu 75. Hỗn hợp E gồm ba este mạch hở X, Y (đều đơn chức; M_X < M_Y) và Z (trong phân tử có số liên kết pi nhỏ hơn 4). Đốt cháy hoàn toàn m gam E, thu được 1,65 mol CO₂. Cho m gam E tác dụng vừa đủ với dung dịch NaOH, thu được hỗn hợp T gồm hai ancol no (có cùng số nguyên tử cacbon) và 39 gam hỗn hợp muối của hai axit cacboxylic kế tiếp trong dãy đồng đẳng. Cho toàn bộ T tác dụng với Na dư, thu được 0,225 mol H₂. Khối lượng của Y trong m gam E là

        A. 10,2 gam.        B. 2,9 gam.        C. 5,8 gam.        D. 5,1 gam.

Hướng dẫn giải

Cho hỗn hợp ancol T tác dụng với Na ⇒ n_OH = 2 = 0,45 mol

Từ phản ứng thủy phân ⇒ n_COO = n_NaOH = n_OH = n_COONa = 0,45 mol

mà X, Y là 2 este đơn chức nên hai muối thu được đều là muối đơn với số mol là 0,45

M_RCOONa = 86,6 → CH₃COONa và C₂H₅COONa (kế tiếp nhau)

Giải hệ pt 2 ần gồm pt 39g và 0,45 mol muối tìm được CH₃COONa: 0,3 mol và C₂H₅COONa: 0,15 mol

Vì 2 ancol thu được có cùng số C và este Z (có số ð < 4: tối đa 3 chức) nên ta xét 1 số trường hợp xảy ra đối với ancol như sau:

Trường hợp 1: C₂H₅OH và C₂H₄(OH)₂

Bảo toàn C: n_C(este) = n_C(muối) + n_C(ancol) ⇒ n_C(ancol) = 1,65 – 0,3.2 – 0,15.3 = 0,6 mol

Đặt a, b là mol hai ancol ⇒  

Ba este CH₃COOC₂H₅ (x), C₂H₅COOC₂H₅ (y), R₁-COO-CH₂-CH₂-OOC-R₂ (0,15 mol)

Nhận thấy y = 0,15 → x = 0 (vô lý)

Trường hợp 2: C₃H₇OH và C₃H₆(OH)₂

Làm tương tự ra nghiệm âm

Trường hợp 3: C₃H₇OH  và C₃H₅(OH)₃

Làm tương tự ra a = 0,075 ; b = 0,125

Ba este CH₃COOC₃H₇ (x), C₂H₅COOC₃H₇ (y), Z (3 chức: 0,125 mol)

Lại x + y = 0,075 và y + 0,125 = 0,15 ⇒ y = 0,025 ; x = 0,05

Vậy m_Y = 2,9g.