Câu 11. Điện áp xoay chiều và cường độ dòng điện xoay chiều của một đoạn mạch điện có đồ thị biểu diễn sự biến thiên của điện áp xoay chiều theo thời gian (hình a) và đồ thị biểu diễn sự biến thiên cường độ dòng điện xoay chiều theo thời gian (hình b) như hình bên dưới. Khẳng định nào sau đây đúng về độ lệch pha giữa u (t) và i (t)?

        A. Điện áp xoay chiều sớm pha hơn cường độ dòng điện xoay chiều một góc .

        B. Điện áp xoay chiều và cường độ dòng điện xoay chiều ngược pha nhau.

        C. Điện áp xoay chiều trễ pha hơn cường độ dòng điện xoay chiều một góc .

        D. Điện áp xoay chiều trễ pha hơn cường độ dòng điện xoay chiều một góc .

Hướng dẫn giải

        Tại ,  ⇒  (rad)

Mà u đang tăng nên .

        Tại ,  ⇒  (rad)

        Độ lệch pha của u (t) đối với i (t) là:

         (rad)

Vậy điện áp trễ pha hơn cường độ dòng điện một góc .

Câu 12. Một khung dây dẫn hình vuông ABCD cạnh a có dòng điện  A chạy qua. Khung dây được đặt cạnh một dây dẫn thẳng dài có dòng điện  A chạy qua và song song với cạnh BC, cách cạnh BC một đoạn . Biết cảm ứng từ tại một điểm do dòng điện chạy trong dây dẫn thẳng dài và cách dây dẫn một khoảng r (m) được xác định bởi biểu thức . Lực từ tổng hợp tác dụng lên khung dây dẫn ABCD có độ lớn bằng

        A.  N.        B. 0 N.        C.  N.        D.  N.

Hướng dẫn giải

        Giả sử dòng điện chạy trong khung dây dẫn ABCD và dây dẫn thẳng dài có chiều như hình vẽ.

        Sử dụng quy tắc nắm bàn tay phải ta xác định được hướng của vector cảm ứng từ do dòng điện  gây ra tại các điểm trên khung dây dẫn ABCD như hình vẽ.

         (T).

         (T).

         (T).

        Sử dụng quy tắc bàn tay trái ta xác định được hướng của lực từ tác dụng lên từng đoạn của khung dây dẫn ABCD như hình vẽ.

         (N).

Tương tự, ta có:

         (N).

         (N).

         (N).

        Lực từ tổng hợp tác dụng lên khung dây dẫn ABCD là:

⇔  (do )

Mà:  ngược hướng với  ()

Suy ra:  N.

Nhận xét: Trường hợp chiều dòng điện  và  ngược lại hoặc có chiều ngược nhau thì ta luôn có  và .