Câu 75. Thủy phân hoàn toàn m gam hỗn hợp E gồm ba este no, mạch hở là X (đơn chức), Y (hai chức), Z (ba chức) trong dung dịch NaOH đun nóng, thu được 29,8 gam hỗn hợp F gồm một muối cacboxylat đơn chức và một muối cacboxylat hai chức (có cùng số nguyên tử cacbon) và 14,36 gam hỗn hợp T gồm một ancol đơn chức và một ancol hai chức. Cho T tác dụng với CuO dư đun nóng thu được hỗn hợp hơi G và chất rắn giảm 6,4 gam. Cho G tác dụng với AgNO₃ trong NH₃ dư thu được 116,64 gam Ag. Phần trăm khối lượng của X trong m gam E là

        A. 10,51%.         B. 72,44%.         C. 17,05%.         D. 26,27%.

Hướng dẫn giải

Hai ancol trong T có dạng ROH (x mol) và R’(OH)₂ (y mol) với m = 14,36g

Cho T tác dụng với CuO, sau phản ứng có m rắn giảm = m_O ⇒ n_O = x + 2y = 0,4 (1)

G gồm hai anđehit tác dụng với AgNO₃ trong NH₃ ⇒ 4x + 4y = n_Ag = 1,08 (nếu anđehit nhỏ hơn không phải HCHO thì bài toán vô nghiệm) (2)

Từ (1), (2) suy ra CH₃OH (0,14 mol) và R’(OH)₂ (0,13 mol) ⇒ R’ = 42 (C₃H₆)

Ta có: n_COO = n_COONa = n_OH = n_NaOH = 0,14 + 0,13.2 = 0,4 mol

 ⇒ 74,5 < M_F < 134

Mà 2 muối có cùng C nên hai muối đó là CH₃COONa (0,2 mol) và (COONa)₂ (0,1 mol)

Các este lần lượt là CH₃COOCH₃ (X); (CH₃COO)₂C₃H₆ (Y); H₃C-OOC-COO-C₃H₆-OOC-CH₃ (Z)

n_X + n_Z =  = 0,14

n_Y + n_Z =  = 0,13

n_Z = b = 0,1

⇒ n_X = 0,04 và n_Y = 0,03 (thỏa mãn số mol gốc muối CH₃COO-)

Vậy %m_X = 10,51%.